روش درمان اعتیاد به شیشه و کراک

در این روش فرد معتاد بر روی صندلی می‌نشیند، هوشیار است و تنها میدان مغناطیسی بر اثر تماس کلاهک با سر وی ایجاد می‌شود و قسمت‌هایی از مغز که به دلیل مصرف موادمخدر صدمه دیده به سمت نرمال شدن هدایت می‌شود.

بر اساس آمار جهانی 214 میلیون نفر معتاد به انواع مواد مخدردر دنیا وجود دارد که سهم ایران حدود یک میلیون و 200 هزار نفر است و این میزان با اضافه شدن جمعیت معتادان تفننی به دو میلیون نفر می‌رسد.

طبق بررسی‌های دفتر UNODC یک نفر از هر 20 نفر در گروه سنی 15 تا 64 سال حداقل یک بار تجربه مصرف یکی از انواع مواد مخدر را در زندگی دارد و این در حالی است که تولیدکنندگان مواد مخدر امروزه برای کسب سود بیشتر، تنوع محصولات مخدر و گرایش این گروه‌ را برای ارضای حس تنوع‌طلبی افزایش داده‌اند.

همچنین ”مصرف‌کنندگان سخت“ یعنی افرادی که وابستگی شدید به مصرف مواد مخدر دارند 26 میلیون نفر که برابر با شش درصد جمعیت بزرگسال جهان است، برآورد شده‌ا ست. از این رو توجه سیاست‌مداران و کارشناسان به کاهش گرایش معتادان به مواد مخدر جدید و صنعتی، محدود کردن مرز کشورهای خود و به کارگیری روش‌های مدرن درمانی به مراتب بیش از گذشته شده است. روش‌هایی مانند روان‌درمانی، نگهداری در کمپ‌ها و متادون‌درمانی از جمله آنهاست.

هرچند که به دلیل بروز مشکلات خاصی که از مصرف مواد مخدر جدید در معتادان ایجاد می شود، روش‌های متداول امروز را بی نتیجه می‌کند، این درحالی است که مصرف شیشه و کراک در جامعه رواج یافته و روش متادون‌درمانی را که به تازگی از سوی مسئولان ستاد مبارزه با مواد مخدر و وزارت بهداشت مطرح شده و در خردادماه به صورت پایلوت اجرا می‌شود را فقط برای درمان معتادان به تریاک محدود می‌کند.

دکتر رضا رستمی ـ روانپزشک و عضو هیات علمی دانشگاه تهران ـ اعلام می‌کند که طبق پژوهش‌ها برای اینکه مصرف‌کنندگان مواد صنعتی بر مشکلات روانی و روان‌شناختی غلبه کنند و برای حل بیماری‌های افسردگی، وسوسه و مشکلات خانوادگی آنان، باید مسیرهای جدیدی به کار گرفته شود.

وی که به تازگی روش جدیدی را برای درمان معتادان به مواد صنعتی جدید ابداع کرده در معرفی آن می‌گوید: از چهار سال اخیر روش تحریک مغناطیسی مغز برای درمان افسردگی مزمن در معتادان و نوروفیدبک (NEUROFEEDBACK) که آموزش ذهن برای تمرکز و خودتنظیمی بدون دارو است بر روی 10 نفر از معتادان برای بهبود اضطرار و پنج معتاد به شیشه برای درمان افسردگی تست شد. پس از بررسی انجام شده 9 نفر از مصرف‌کنندگان کراک پس از سه سال درمان شده و پاک مانده‌اند و پنج معتاد به شیشه با تحریک مغناطیسی قسمت‌های صدمه‌دیده مغزشان بهبود یافته است.

رستمی طول درمان این طرح را شش ماهه عنوان کرده و این سیستم درمانی را متشکل از روانپزشکان برای حل مشکلات روانی، روانشناسان برای ارتباط با خانواده معتادان، تحریک مغناطیسی برای درمان اضطراب توصیف کرد و گفت: این روش تائیدیه مراکز معتبر علمی دنیا را گرفته است و صرفه‌نظر از عارضه کوتاه‌مدت سردرد مطمئنا پیامد دیگری ندارد.

عضو هیات علمی دانشگاه تهران گفت: در این روش فرد معتاد بر روی صندلی می‌نشیند، هوشیار است و تنها میدان مغناطیسی بر اثر تماس کلاهک با سر وی ایجاد می‌شود. بدین‌ترتیب نقاطی از مغز بیمار که کم‌تحرک است را تحریک داده و قسمت‌هایی را که به دلیل مصرف مواد مخدر صدمه دیده را به سمت نرمال شدن پیش‌ می‌برد. در سه یا چهار جلسه اول سردرد خفیف ایجاد می‌شود که با مسکن‌های ساده رفع شده و در 20 جلسه طول درمان هر جلسه نیم ساعت این روش اجرا می‌شود.
همچنین جلسه درمانی نوروفیدبک که برای تمرین دادن به مغز است در 30 جلسه و هر جلسه یک ساعت برگزار می‌شود.

مجری طرح درمان اعتیاد به روش مغناطیسی در مورد هزینه این روش می‌گوید: دارو درمانی در سیستم‌های مختلف برای درمان اعتیاد از 150 تا 200 هزار تومان به صورت ماهانه برآورد می‌شود که تا 600 هزار تومان نیز در مواقع بستری افزایش می‌یابد اما در این روش جلسات درمانی با هزینه 70 تا 100 هزار تومان برگزار می‌شود که به صورت ماهانه با توجه به دارو به صورت متوسط 300 هزار تومان نیز برآورد می‌شود.

رستمی افزود: در سال 2002 در کالیفرنیا این روش بر روی تعدادی از معتادان انجام شد و در سال 2009 در پیگیری شش تا هشت ساله دیده شد که 81 درصد معتادان در پاکی به سر می‌بردند. در حالی که در ایران 90 درصد معتادان پس از ترک به انواع روشهای رایج فعلی مجددا به مصرف مواد مخدر روی می‌آورند.

به‌زودی برروی 100 معتاد به شیشه تست می‌شود
وی گفت: این روش جدید را به ستاد مبارزه با مواد مخدر پیشنهاد داده‌ایم و قرار است امسال بر روی 100 نفر از معتادان به شیشه انجام شود، ستاد حمایت‌های خود را از این طرح اعلام کرده است. همچنین این روش برای کودکانی که دچار بیش‌فعالی هستند نیز قابل انجام است به طوری که توجه و انگیزه تحصیلی را در این کودکان افزایش می‌دهد.

رستمی در رابطه با محدودیت‌های این روش برای معتادان گفت: روش مغناطیسی برای هر معتادی قابل استفاده نیست چرا که علاوه بر گران بودن آن، باید افراد توان درک بالایی از سیستم‌های درمانی جدید را داشته باشند تا بتوانند حداقل همکاری را با روانشناسان و مجریان داشته باشند.محدودیت سنی وجود ندارد هر چند که ماده مخدر شیشه علاوه بر حشیش در گروه سنی 22 ساله بیشتر شایع است.

کودکان بیش‌فعال 2 برابر بیشتر به سمت اعتیاد می‌روند
وی گفت: در گروه بیش‌فعالان طبق بررسی‌های انجام شده به این نتیجه رسیده‌ایم که اگر درمان نشوند دو برابر بیشتر از سایر همسالان خود به سمت مصرف مواد مخدر می‌روند چرا که با اعتیاد آرام می‌شوند و مشکل عدم توجه آنها برطرف می‌شود.

رستمی گفت: 10 تا 15 درصد دانش‌آموزان ما پیش‌فعال هستند که دو میلیون جمعیت تهران را به خود اختصاص داده‌اند به طوری که می‌توان گفت 300 هزار نفر از دانش‌آموزان ما مشکل توجه دارند و این در آینده به دلیل در معرض قرار گرفتن آنها به اعتیاد خطرناک است، با این وجود شرکت ریتالین که داروی کاهش اضطراب را تولید می‌کند اعلام کرده که تنها برای 15 تا 20 هزار بیمار سالانه داروی بیش فعالی به فروش می‌رساند.

وی گفت: متاسفانه خانواده‌ها اسم بیش‌فعالی را برای کودکانی که هیجانات بالا دارند تعبیر می‌کند در حالی که در این گروه بی‌توجهی نیز وجود دارد که ظاهری آرام اما مغزی ناآرام دارند و نتیجه مطلوب را از فعالیت‌های روزانه خود نمی‌گیرند.

عضو هیات علمی دانشگاه تهران در رابطه با مراکز اجرای روش مغناطیسی در تهران گفت: از اول خرداد ماه این روش در دو مرکز آتیه که در بلوار کشاورز و ساختمان ونک و در سه مرکز وابسته به شهرداری در میدان شهدا، نارمک و خیابان فلاح ابوذر در منطقه 17 در آینده نزدیک انجام می‌شود.

استفاده از روش مغناطیسی برای کاهش گرایش به سیگار
رستمی در رابطه با عوارض دارودرمانی و متادون درمانی گفت: این روش‌ها داروهای اولیه‌ای هستند که برای کنترل وسوسه مناسب به نظر می‌آیند اما متاسفانه اثر کوتاه مدت دارند و به محض ترک مجددا معتادان به سراغ مواد مخدر می‌روند چرا که مهم‌ترین علت اعتیاد تجربه‌ای است که افراد در ذهن دارند بنابراین با کنار گذاشتن متادون مجددا وسوسه می‌شوند اما روش جدید مغناطیسی و تحریک مغز وسوسه شدن را در ذهن پاک می‌کند. این روش همچنین بر روی جوانانی که گرایش به مصرف سیگار و دخانیات دارند نیز قابل اجرا است.